Spis treści
Czym jest Astma?
Astma nazywana również jako dychawica oskrzelowa jest chorobą przewlekłą. To nieuleczalne zapalenie dróg oddechowych, które powoduje gromadzenie się śluzu o gęstej konsystencji oraz skurcze oskrzeli.
Astma oskrzelowa – czym się charakteryzuje?
Cechą charakterystyczną dla astmy oskrzelowej są na przemian pojawiające się i zanikające objawy, jednak stan zapalny dróg oddechowych w organizmie występuje już do końca życia. Według badań szacuje się, że na astmę oskrzelową i powikłania z nią związane rocznie umiera około 180 tysięcy osób, a na całym świecie chorych występuje około 4 miliony.
Jakie są objawy astmy oskrzelowej?
W zależności od stopnia nasilenia pacjenci mają różne objawy choroby. Natomiast do najczęściej występujących, na które skarży się największa liczba pacjentów to:
- Duszności, które pojawiają się zazwyczaj w godzinach wieczornych, kiedy pacjenci przygotowują się do snu, a także nad ranem lub tuż po przebudzeniu.
- Kaszel – jest to jeden z najbardziej charakterystycznych objawów astmy. Suchy i męczący kaszel pojawiający się najczęściej np. po aktywności fizycznej lub w nocy.
- Kłopoty ze złapaniem oddechu, czyli niska wydolność wysiłkowa to pierwszy i charakterystyczny objaw dla astmy. Już po najmniejszym wysiłku pacjenci mają problemy ze złapaniem oddechu, czemu bardzo często towarzyszy również kaszel.
- Świszczący oddech – oznacza zwężenie dróg oddechowych. Bardzo często występuje wraz z męczącym kaszlem i dusznościami.
Oprócz tych objawów wielu pacjentów cierpi również na uczucie senności w ciągu dnia, zmęczenie i rozdrażnienie oraz uczucie niepokoju. Symptomy te mają także wpływ na występowanie ataków kaszlu w ciągu nocy.
Charakterystyczną cechą dla astmy oskrzelowej jest podłoże alergiczne, dlatego też wielu pacjentów dodatkowo cierpi na alergiczny nieżyt nosa lub zapalenie spojówek.
Przyczyny zachorowania na astmę oskrzelową
Bezpośrednie przyczyny zachorowania na astmę oskrzelową nie zostały jasno określone. Natomiast szacuje się, że ogromny wpływ mają zarówno uwarunkowania genetyczne, jak i wpływ czynników zewnętrznych, takich jak m.in:
- dym papierosowy,
- zanieczyszczenia powietrza,
- przebywanie w pomieszczeniach pełnych kurzu i roztoczy,
- wilgoć,
- alergia na pyłki,
- sierść zwierząt.
Napady kaszlu oraz duszności mogą być również wywołane przez przyjmowanie niektórych leków, a nawet produktów spożywczych. Przedstawione jednak przyczyny są bardzo zależne od pacjenta.
Diagnoza oraz leczenie astmy oskrzelowej
Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich ma objawy bardzo przypominające astmę warto wybrać się do lekarza rodzinnego, który wyda skierowanie do lekarza pulmonologa. Lekarz pulmonolog podczas wizyty przeprowadza szczegółowy wywiad z pacjentem.
Następnie lekarz zleca wykonanie szereg badań mających na celu potwierdzenie występowania astmy oskrzelowej. Są to:
- spirometria – badanie pozwala na ocenę pojemności oraz objętości płuc. Pozwala również stwierdzić, jak przebiega przepływ powietrza w płucach i oskrzelach.
- FVC – ocena natężonej pojemności życiowej,
- FEV1 – ocena natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej,
- PEF – szczytowy przepływ wydechowy.
Bardzo często astma ma podłoże alergiczne, dlatego też lekarz pulmonolog w wielu przypadkach zleca wykonanie testów alergicznych.
Metody leczenia astmy oskrzelowej
Rozpoznanie astmy na wczesnym etapie rozwoju oraz prawidłowe leczenie jest bardzo ważne. Pozwala na normalne funkcjonowanie, uprawianie sportów oraz spokojny sen, bez napadów kaszlu, duszności i innych objawów charakterystycznych dla astmy oskrzelowej.
Jak już wspomnieliśmy astma oskrzelowa jest chorobą, w której objawy pojawiają się i znikają. Dlatego też w momencie napadów lekarz zaleca stosowanie przepisanych leków na kaszel oraz duszności. Jeśli pacjenci cierpią na astmę o podłożu alergicznym stosuje się również specjalne leki, które łagodzą objawy alergii.
Jak postępować w przypadku napadu astmy oskrzelowej?
Pacjent, u którego występuje napad w formie kaszlu oraz duszności powinien przede wszystkim zachować spokój oraz jak najszybciej zażyć leki przepisane przez lekarza – rozkurczające oskrzela.
Co ważne, jeśli napady występują np. w nocy – nie należy kłaść się! Pacjent powinien usiąść, a najlepiej wstać. Tuż po zażyciu leków pacjent powinien poczuć ulgę, jednak w przypadku, gdy po 20 minutach od podania leków objawy nie ustępują, należy podać kolejną dawkę.
Astma wysiłkowa – czym się charakteryzuje i jakie są jej objawy
Astma wysiłkowa to odmiana astmy która charakteryzuje się przede wszystkim objawami występującymi w trakcie oraz po wykonaniu aktywności fizycznej. Często zdarza się, że objawy te mogą występować nawet 4 godziny po aktywności.
Na ten rodzaj astmy cierpią zazwyczaj dzieci, młodzież oraz młodzi dorośli.
Objawy astmy wysiłkowej
Astma wysiłkowa objawia się w bardzo podobny sposób, jak astma oskrzelowa. U pacjenta występuje:
- uczucie duszności i ciężkości w klatce piersiowej,
- napady kaszlu,
- świszczący oddech.
W wielu przypadkach pacjenci zmuszeni są do zażycia leku w formie inhalatora, który uśmiechy atak astmy.
Leczenie oraz postępowanie w przypadku występowania astmy wysiłkowej
Astma wysiłkowa najczęściej pojawia się w wyniku już występującej astmy, a spowodowana jest zazwyczaj aktywnością fizyczną. Dlatego też w celu zdiagnozowania wykonuje się próbę wysiłkową, jeśli u osoby uprawiającej sport wynik wyjdzie dodatni należy zastosować szereg działań zapobiegających objawom.
Przede wszystkim należy pamiętać o rozgrzewce przed aktywnością. Dodatkowo osoby te wcześniej powinny zażyć lek oraz powinny zmniejszyć intensywność ćwiczeń oraz stopniowo zwiększać ich intensywność.
Warto zaznaczyć jednak, że pacjenci z astmą wysiłkową nie powinni całkowicie rezygnować z uprawiania sportu, a wręcz przeciwnie. Należy jednak wprowadzać je stopniowo z umiarkowaną intensywnością.
